Aanlerende organisaties
Kenmerken:
- Kleine of middelgrote bedrijven
- Eenzijdig leren gericht op kunnen en doen
- Veelal onbewust
- Enkelslag leren (verbeteren)
Zwakten:
- Markt stort in, reactie is "meer van hetzelfde". Gevolg is organisatie gaat failliet/verdwijnt.
- De top (baas) valt weg, identiteit van het bedrijf is weg. Gevolg is dat de organisatie stuurloos wordt.
Bij een crisis wordt vaak gekozen voor het aantrekken van management van buitenaf. Hierdoor ontstaat een bureaucratie. Zelden wordt geprobeerd om er een lerende organisatie van te maken.
Belerende organisaties
Kenmerken:
- Klassieke bureaucratie
- Mensen en middelen functioneren als radertjes in het geheel
- Veel individuele ontwikkeling, weinig collectief leren
- Problemen (maar daardoor ook het leren) voorkomen
- Denken, doen en beslissen zijn van elkaar gescheiden
- Systeem van processen die zodanig met elkaar samenhangen en elkaar versterken, dat de leden zich slechts als een element in het systeem gaan gedragen.
Zwakte:
- Er wordt weinig geleerd, doordat de leercirkel niet volledig doorlopen wordt. Veel praten, weinig doen.
Aflerende organisaties
Kenmerken:
- Bureaucratieën in verandering
- Leerproces gaat over het samen leren zich te gedragen overeenkomstig nieuwe regels, inzichten en principes.
- Iedereen leert tegelijkertijd (iedereen is even onbekwaam)
- Afleerproces (afleren van oud gedrag)
- Belerende opleidingen worden ingezet om de juiste competenties te ontwikkelen
- Fricties tussen het reorganisatieproces en het gedragsveranderingsproces
Doorlerende organisaties
Kenmerken:
- Professionals bepalen wat er gedaan wordt en hoe dat gedaan wordt.
- Relatie tussen professionals en management is gespannen
- Geen goed ontwikkelde gezamenlijke strategie (te abstract)
- Ik-cultuur (ontwikkeling in je eigen vakgebied)
- Leiders helpen de professional te leren: beter te worden
- Systemen, regels en procedures worden gezien als noodzakelijk kwaad
- Veelal enkelslag leren
- Hardleerse (eigenwijze) organisaties
Zwakten:
- Alleen leren op je eigen weg en van mensen uit eigen kring
- Klant - Professional is een onevenwichtige relatie (niet klantgericht)
- Als sleutelpersonen wegvallen, zal de kennis verdwijnen
- Aanbodgestuurd niet vraaggestuurd
Lerende organisaties
Kenmerken:
- Organisaties met een groot leervermogen
- Meta leren (leren te leren)
- Collectief drieslag leren (principes)
- Ontwikkeling op basis van zelfkennis
- Probleemgestuurd (op weg naar de gewenste situatie)
- Werkenderwijs (leerprocessen worden gekoppeld aan werkprocessen)
- Leren verloopt cyclisch (doen - bezinnen - denken - beslissen) en denken/doen is verbonden
- Met elkaar en van elkaar leren
- Gelijkwaardige relaties binnen het team
- Bewust leren
- Veelzijdig blijven leren (op alle niveaus)
Leren door feedback:
- Van klanten (externe feedback)
* De belangrijkste vorm van feedback!
- Van partners (interne feedback)
Principes van feedback:
- Zorg dat de feedback rechtstreeks bij degene terecht komt die geleverd heeft
- Iedereen (elk(e) individu, team, werkgroep) is zelf verantwoordelijk voor het verzamelen en interpreteren van feedback [zelfkennis opbouwen]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten